وبلاگ دکتر علی بیت اللهی Dr. Ali Beitollahi Weblog

برای موفقیت سه کار لازمست: اول تلاش، دوم تلاش، سوم تلاش

وبلاگ دکتر علی بیت اللهی Dr. Ali Beitollahi Weblog

برای موفقیت سه کار لازمست: اول تلاش، دوم تلاش، سوم تلاش

نظام مهندسی ژئوفیزیک ایران؛ یک ضرورت اساسی

 

همانگونه که اعلام شده است مجمع عمومی فوق العادة انجمن ملی ژئوفیزیک ایران روز چهارشنبه 9/12/85 از ساعت 8 صبح در محل سالن کنفرانس مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ساختمان شماره 1 واقع در انتهای خیابان کارگر شمالی تشکیل می شود. دستور جلسه انتخاب هیئت مدیرة جدید و بازرس می باشد. ضمن دعوت از همه ژئوفیزیست های کشور به شرکت فعال در این انتخابات مناسب دیدم که کمبود اساسی و ضرورت اساسی جامعه کوچک ژئوفیزیک ایران را گوشزد نمایم و آن همانا عدم وجود نظام مهندسی ژئوفیزیک می باشد. همه متخصصان ژئوفیزیک ایران می دانند که بازار کار ژئوفیزیک بدلیل ورود عناصر غیر متخصص و متاسفانه بدلیل عدم وجود اهرم های نظارتی و کنترلی از یک سو و عدم حساسیت و دقت کارفرمایان در انتخاب کارشناسان ژئوفیزیک از سوی دیگر بسیار آشفته می باشد و بیشترین ضرر و زیان وارده از این وضعیت نابهنجار علمی و فنی در درجه اول به اعتبار و پرستیژ علم ژئوفیزیک و در درجات بعدی به ما ژئوفیزیست ها می باشد. بنابراین اکیدا پیشنهاد می کنم که دست به دست هم داده و در جهت تاسیس نظام مهندسی ژئوفیزیک ایران اقدام اساسی را شروع نمائیم؛

انجمن ژئوفیزیک ایران؛ انتخابات هیئت مدیره

 

با توجه به اعلام انجمن ژئوفیزیک ایران قرار است انتخابات هیئت مدیره انجمن ژئوفیزیک ایران که در نوبت اول بدلیل به حد نصاب نرسیدن برگزار نگردید در تاریخ نهم اسفند سال هشتادو پنج راس ساعت 8 صبح در سالن کنفرانس ساختمان شماره 1 موسسه ژئوفیزیک برگزار گردد. اینجانب از تمامی ژئوفیزیست های کشور درخواست می کنم که در این انتخابات مهم شرکت کنند؛

متن اطلاعیه انجمن ژئوفیزیک و فایل های تصویری و پی دی اف آن را در زیر آورده ام؛


بسمه تعالی
دعوت به مجمع عمومی انجمن ملی ژئوفیزیک ایران
مجمع عمومی فوق العادة انجمن ملی ژئوفیزیک ایران روز چهارشنبه 9/12/85 از ساعت 8 صبح در محل سالن کنفرانس مؤسسة ژئوفیزیک دانشگاه تهران، ساختمان شماره 1 واقع در انتهای خیابان کارگر شمالی تشکیل می شود. دستور جلسه انتخاب هیئت مدیرة جدید و بازرس می باشد. از اعضای محترم انجمن دعوت به عمل می آید در این جلسه شرکت فرمایند. نظر به اینکه در نوبت اول تعداد اعضا به حد نصاب نرسید، لذا طبق اساسنامة انجمن در این جلسه با هر تعداد شرکت کننده اتخاذ تصمیم خواهد شد.

انجمن ملی ژئوفیزیک ایران

مدیریت بحران زمین لرزه؛ قسمت سیزدهم؛پهنه بندی خطر زمین لرزه

 

مدیریت پیشرفته بحران زلزله بایستی چشم انداز کلی ولی دقیق و مبتنی بر مطالعات جامع و دارای اطلاعات و نقشه های رقومی از خطر زمین لرزه در کشور را داشته باشد و بداند که در کل کدام مناطق از کشور در معرض خطر بالا قرار دارد. همچنین با توجه به تقسیم بندی کشوری مدیران استانی بحران زلزله نیز بایستی در مورد استان تحت مسئولیت خود چنین چشم انداز مهمی را داشته باشند. بدست آوردن نمائی جامع از خطر زلزله با انجام مطالعات پهنه بندی خطر زمین لرزه امکان پذیر می باشد که طی ان بر اساس دوره های بازگشت مختلف زلزله نقشه های مهم و کاربردی و منحنی های خطر برای مراکز جمعیتی قابل استحصال است. ما حصل این مطالعات یکی از لایه های اطلاعاتی مهم مدیریت بحران زمین لرزه را تشکیل خواهد داد که در امر سیاست گذاری مواجهه با بحران بس موثر است و آن لایه اطلاعاتی پهنه بندی خطر زمین لرزه می باشد. در ضمیمه آئین نامه ۲۸۰۰ که در مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن تهیه گردیده نقشه پهنه بندی خطر برای دوره بازگشت ۴۷۵ ساله ( 10 در صد احتمال فزونی در 50 سال ) وجود دارد که من تصویر آن را در زیر آورده ام ؛

مدیریت بحران زمین لرزه؛ قسمت دوازدهم؛ لرزه خیزی گستره

 

آگاهی از لرزه خیزی منطقه نقش بسزائی در برآورد و جانمائی و مشخص کردن بخش های فعال گسله های بزرگ آن منطقه دارد. این آگاهی آمادگی مناسب پیشاپیشی به مدیریت بحران ارائه می دهد که بداند کدامین مناطق در معرض تهدید های احتمالی است. همچنین پس از رخداد زلزله گمان اولیه مبنی بر فعال شدن بخش خاصی از یک گسله دارای یک منطق اطلاعاتی خواهد بود. برای ارزیابی لرزه خیزی منطقه داشتن کاتالوگ زمین لرزها بسیار ضروری می باشد و همچنین جانمائی خرد لرزه ها نیز اهمیت بسزائی خواهد داشد. از روی جانمائی خرد لرزه ها بخش های خاصی از گسل را می توان تفکیک و علامت گذاری نموذ که از خود فعالیت لرزه ای بالائی را نشان می دهد و دانسیته رخداد در آن بخش بیشتر است . این علائم می تواند بمنزله هشدار باشد هر چند که در بعضی از موارد رخداد مهیبی نیز روی نمی دهد ولی مدیریت پیشرفته بحران بایستی به تمامی علائم حساس باشد و در نشان دادن عکس العمل منطقی به پدیده های روی داده کوچکترین تعللی نشان ندهد. همانطور که گفته ایم در مدیریت پیشرفته بحران زمان نقش کلیدی را داراست و ساعات اولیه رخداد ساعاتی بس حیاتی و گرانبها هستند و اگر مدیریت بحران در ساعات اولیه آن آمادگی و چابکی و زمینه اطلاعاتی را برای نشان دادن واکنش سریع نداشته باشد قطعا مدیریتی بدرد نخور تلقی می گردد. من در پائین نقشه جانمائی زمین لرزه های شبک لرزه نگاری استان تهران آورده ام که تعداد رخداد های لرزه ای در آن می تواند جالب توجه باشد؛

  

مدیریت بحران زمین لرزه؛ قسمت یازدهم؛ تکتونیک گستره

یکی ازلایه  های اطلاعاتی مهم دیگر در مبحث مربوط به مدیریت بحران زمین لرزه اطلاعات تکتونیکی است. این اطلاعات به واقع در بر گیرنده موقعیت گسل های کاری و فعال است که بعنوان چشمه های لرزه ای تلقی می گرد ند. دوری و نزدیکی آبادی ها به این چشمه ها میزان خسارت و تلفات را تعیین می کند هرچند عوامل دیگری نیز در مورد تخریب مترتب است که برخی از آنها در قسمت های قبلی این سلسله مباحث ذکر شد ه و برخی دیگر آورده خواهد شد. در مورد اطلاعات مربوط به گسله ها توافق همگانی پیرامون اهمیت آنها وجود دارد ولی کار شایسته و بایسته در مورد رقومی سازی گسله ها صورت نگرفته و یا اگر گرفته در دسترس نمی باشد. منظور از رقومی سازی ارائه موقعیت و سایر اطلاعات مربوط به گسل ها بصورت فایل های قابل باز شدن در محیط های نظیر سیستم اطلاعات جغرافیائی است که بسیار ضروری می باشد؛

ایام سوگواری امام حسین تسلیت باد

این ایام ایام عزاداری سرور آزادگان جهان حضرت امام حسین ( ع ) است،

 چقدر شهامت می خواهد که جلوی چشم آدم بچه هایش کشته شوند و او همچنان با عزمی استوار ادامه دهد،

چقدر سخت است که این همه نامردی و بیوفائی را دیدن و شکوه نکردن،

 چقدر جوانمردی می خواهد که تشنه لب به رودخانه وارد شوی و لب به آب نزنی،

سلام خدا بر حسین و آل او سلام خدا بر ابوالفضل این اسوه جوانمردی،  

مدیریت بحران زمین لرزه؛ قسمت دهم؛ زمین شناسی گستره

      

در ادامه ذکر عناوین و موارد کاری بسیار مهم در مورد مدیریت بحران زمین لرزه که احساس می شود در کشور دارای وضع بسامان و مناسبی در حوزه مدیریت بحران زلزله نیست اطلاعات زمین شناختی گستره هاست. یکی از عوامل تاثیر گذار در میزان خرابی ها زمین شناسی منطقه است و از آن گذشته خود اطلاعات زمین شناسی گستره یکی از  پایه های اساسی رفتار مدیریت بحران پیشرفته نیز قلمداد می گردد. جنس زمین؛‌آبرفت ها و  گستردگی آن بعنوان خاکی که می تواند امواج زلزله را تشدید و یا بزرگنمائی کند از نقشه های زمین شناسی برگرفته می شود. همچنین از روی  اطلاعات زمین شناحتی مکان های دارای استعداد لغزش و رانش و ریزش را نیز با توجه به مقیاس آنها به نسبت می تواند برآورد شود. لذا یکی از نیازهای مدیریت بحران زلزله در کشور ما داشتن پایه مناسب اطلاعات زمین شناختی است. نقشه هائی که توسط دوستان ما در سازمان زمین شناسی تهیه می گردد نقشه های بسیار با ارزشی اند و اطلاعات بسیار خوبی را می توان از نقطه نظر مدیریت بحران از آنها استخراج نمود. کمبودی که در این زمینه حس می شود از نظر من بر دو دسته است. یک عدم داشتن نقشه های رقومی زمین شناسی و دومی عدم تطابق خوب نقشه و شیت های مختلف با همدیگر که در کناره های شیت وقتی می خواهیم چندین ورقه زمین شناسی را  موزائیک کنیم  با هم نمی خوانند به این دلیل که مثلا شیت آمل همه آبرفت ها را با یک علامت نشان داده داده در حالی که شیت ساری آبرفت ها را به دستجات مختلفی تقسیم نموده است حال در محیط رقومی که پهنه ها توسط اندیس ها و نماد هایشان با هم جور می شوند این اختلاف سلیقه ها باعث مشکل می گردندو لذا به دوستان زمین شناس و به مدیریت محترم تهیه نقشه های زمین شناسی پیشنهاد می نمایم که حتما در جهت همگون سازی و یکسان سازی نقشه های زمین شناسی اقدام شایسته را مبذول دارند که نیاز زیاد در این زمینه حس می شود. همچنین در مورد اطلاعات موجود در شیت های مختلف زمین شناسی نیز نوعی ناهماهنگی احساس می شود. مثلا اگر نقشه آمل با نقشه ساری مقیاس های یک دویست و پنجاه هزار؛ را از نظر گسل ها اعم از گسل های اصلی و احتمالی و ... مقایسه کنیم می بینیم که شیت ساری دارای انبوهی از گسله هاست در حالی که ادامه آنها در شیت آمل وجود ندارد بنابراین ضمن اینکه این موارد بهیچ وجه نمی تواند ارزش کاری همکارنمان را در سازمان زمین شناسی پائین بیاورد پیشنهاداتی است که می تواند حاصل کار بیشتر و یهتر کاربردی نماید. پس داشتن پایه اطلاعاتی رقومی زمین شناسی یک ابزار مدیریتی پیشرفته بحران زلزله بوده که امید است در جهت تهیه آن هر چه سریعتر اقدام لازم صورت پذیرد.     

لایحه بودجه سال ۸۶ و مدیریت بحران

مجلس محترم بررسی لایحه پیشنهادی بودجه دولت را آغاز نموده است. در این خصوص می خواستم توجه نمایندگان محترم را به این نکته جلب کنم که نقش حوادث ناگوار طبیعی و از آن جمله زلزله و همچنین جایگاه مدیریت پیشرفته بحران را در بررسی های خود حتما به خاطر داشته باشند. نگاهی به رخداد زلزله های های دهشتناک چند سال گذشته هیچگونه تردیدی را در این میان بر جای نمی گذارد. از طرفی دیگر دادن جایگاه مالی شایسته به مراکز تحقیقاتی فعال در زمینه زلزله و شاخه های وابسته نیاز عینی جامعه تحقیقاتی کشور در این زمینه است. از آنجا که ما عادت کردیم بعد از رخداد حوادث ناگوار به فکر چاره بیفتیم و بطور بی سابقه اقدام به کمک و رفع نیاز محدوده آسیب دیده می نمائیم لذا شایسته است که نمایندگان با دور اندیشی و با در نظر گرفتن این نکته که رخداد وقایعی نظیر زمین لرزه غیر قابل پیش بینی بوده و نمی توان بطور دقیق بودجه ای برای چنین امر پیش بینی نشده لحاظ نمود جایگاهی در خور توجه به مدیریت بحران و به روز کردن آن و نقش پروژه های تحقیقاتی و مراکز تحقیقاتی داده باشند. جهت توجه نمایندگان محترم من تنها جدول زیر را که زمین لرزه های ایران در ظرف 15 سال گذشته است همراه با آمار تلفات آن بعنوان شاهد ادعا می آورم و امیدورارم که موثر بوده باشد؛